TBMMnin açılışında, bütçe görüşmelerinde ilk ve son gün başkanlık eder. Sonunda da bu kararın, bilgilendirme amacıyla okundu dedi. Çok büyük kısmının evet yeni bir anayasaya ihtiyacımız var dediğini biliyoruz. Demokrasinin güzelliği burada. Habertürkte canlı yayına katılan Kurtulmuş, Can Atalayın vekilliğin düşürülmesi teamüllere tamamen uygun. SÜREÇ TEAMÜLLERE TAMAMEN UYGUN YÜRÜTÜLDÜKurtulmuşun açıklamalarından öne çıkan başlıklar şöyle:Teamüllere tamamıyla uygun bir uygulama yapılmıştır. Bugün belki 94 maddede uzlaşılabilecek. Anayasa meselesinin konuşulacağı yer Türkiyenin tamamıdır. Ciddi bir müktesabatımız var. Rakamı yanlış biliyor olabilirim, 165 bin bireysel başvuru dosyası var. Burada görüş farklılıkları var. Bir fezlekenin gelmesiyle milletvekilliğinin düşürülmesi. İyi niyetle bir araya gelerek, önyargılar olmaksızın, anayasa tartışmanın doğru yöntemlerle tartışılmasıdır. Ortaya konulan hiçbir kural sonuna kadar devam etmeyebilir. Kararın Mecliste okutulmasıyla TBMMnin seyahati arasında bağlantı yoktur. TBMM bu anlamda hele hele Türkiye bölücü örgütlerle mücadele ederken, çevresi terör ağlarıyla kuşatılan bir ülke olarak, 15 Temmuzda doğrudan hedef haline gelmiş devlet olarak tabii ki kendisini korur. Sonunda Anayasanın amir hükmü gereğince kesinleşmiş yargı hükmünün Mecliste okunmasının zarureti var. Bana anayasanın çizdiği tarafsızlıkla söyleyebilirim. Sonunda da bu kararın, bilgilendirme amacıyla okundu dedi. Örneğin Anayasanın 14. Herkesin anayasa teklifi olabilir; ama kimsenin anayasa dayatması sözkonusu olamaz. Gerçekten son derece haksız, mesnetsiz bir suçlamadır. Samimi olarak yaklaşılırsa bu konudaki tartışma alanlarının ortadan kaldırılacağını düşünüyorum. Hiçbir parti tek başına 360 almadığına göre bu bile bir uzlaşıyı gerektiriyor. ANAYASA MESELESİNİN KONUŞULACAĞI YER TÜRKİYENİN TAMAMIDIRDevlete karşı yapılan suçların davranışların ne olduğu, silah atmak, örgüt kurmak, örgüte yardım ve yataklık etmek, bunların tasrih edilmesi gerekir. Yarın seyahate çıkıyorum diyerek kendiliğinden oluşturulan süreç var. Şu anda Meclis kapalı. Bunu bütünleşik yargı sistemi ile ele alınması lazımdır. Türkiyede kronikleşmiş olan birtakım meselelerde adım atmamızın zaruri olduğuna inanıyorum. maddesindeki devlete karşı davranışlar konusunun sarih ve açık bir hale getirilmesidir. Her partinin siyasi atmosferinden uzak insanlar için hangi konuların önem arz ettiği, anayasal reforma ihtiyaçlar tartışıyor. Bu olay olmasaydı bile gündeme getirmek herhalde TBMMnin anayasayı yeniden yapacak güce sahip olmak temel vazifelerinden. 23 Nisan oturumlarına başkanlık eder, özel oturumlar olursa başkanlık eder. ",TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Anayasa'ya aykırı kararın Meclis'te okutulmasını savundu. Her açıdan normal, teamüllere, usule uygun bir çalışma yürütülmüştür. Teamül, yazılı olmayan kurallardır. Can Atalayın kimliğini bir tarafa bırakarak konuşmak gerekirse. Gönlümüz arzu eder ki 600le çıksın. ",. 400ü bulursa doğrudan doğruya değişikliği yapar, 360la referanduma gider. Meclis Başkanı olarak şuna dikkat ettim, iki yargı kurumunda ihtilafta TBMMnin taraf olmaması için böyle bir yol izlendi. 64 madde üzerinde partilerin uzlaştığı anayasa teklifi var. Türkiyede anayasa değişikliğine hayati ihtiyaç vardır. Ne zaman TBMMnin Bahreyn ziyareti aylar öncesi bellidir. Bugün uygulamada karşımıza yargı yükü ortaya çıkıyorsa bunu değerlendirmek siyasetin meselesidir. Hiç kimsenin yüzde 100 söylediği kural olarak ortaya çıkmaz ki. Türkiye uluslararası alanda çok ciddi şekilde demokratik açılım açısından eli rahatlamıştır. Ben hep şunu söyledim; genellikle tekil olayların üzerinde yoğunlaşarak, o günkü aktüel tarafları üzerinden siyasi tartışma haline getirmeyi maalesef başarıyoruz. Yıllar içinde oluşmuş. Olağanüstü bir yük var. Ondan sonra yöntem bulunur. Siyaset de bütünleşik bakış açısıyla bunlar üzerinde çalışmalıdır. Bunlardan birisi de Meclis Başkanının hangi oturumlara başkanlık edeceğiz. YARGI YÜKÜ ORTAYA ÇIKIYORSA BUNU DEĞERLENDİRMEK SİYASETİN MESELESİDİRAnayasa Mahkemesinin bireysel başvuru meselesi son yıllarda kabul edilmiş bir şeydir. Sonuçta bir aritmetik var. Uzlaşamayız derseniz uzlaşma kapısını açamayız. Burada Yargıtay da kendi yetkilerini kullanırken ilgili anayasada yetkilerini kullanarak süreci oluşturuyor. Zaten nöbetçi Meclis Başkanvekili arkadaşımız kimse onu okutacaktır. Hukuk camiamız, sivil toplumuz, herkese uygun mekanizmalar kurularak görüşlerini almaktır. Zaten demokrasi böyle bir şey. AYM temel meseleleri, insan hakları ihlalleri bir şekilde gidermek, karar vermekle ilgili adım olmak yerine diyelim ki iki arsa komşusunun ihtilafları da hak ihlallerinin ele alındığı sürece geldi. Bu işin doğru zemini TBMMdir. Kurtulmuş, Can Atalay'ın vekilliğin düşürülmesi teamüllere tamamen uygun. Hakikaten uzun saatler süren, kavgaya gürültüye zemin hazırlayan bir zemin içerisinde. Aldığım ilk izlenimler TBMM çatısı altında siyasi partilerin bu konuyu seçimden sonra sıcak bakacağı yönünde görüşe sahibim. TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Anayasaya aykırı kararın Mecliste okutulmasını savundu. Özellikle seçilmişlerin hakkını hukukunu koruyan yeni bir anlayış içerisinde ele alınması gerekir. KARARIN MECLİSTE OKUTULMASIYLA TBMMNİN SEYAHATİ ARASINDA BAĞLANTI YOKTURTBMM Başkanlığı olarak yaptığımız bir sürü yurt dışı seyahat var. Bunu çözecek olan yer siyasettir. 360-400 aritmetiği var. Niye hak ihlali için insanlar oraya müracaat ediyor. Milletvekilliği düşürülmesi başka bir süreç, milletvekilinin düşmesi başka süreç. Oturumda olduğu bir gün tek tek milletvekili arkadaşlarımızı çağırsak. Hem sürecin tamamlanması hem de ola ki, yeni bir hak ihlali kararı verilirse yerel mahkemenin uyma ihtimali dolayısıyla bir süre beklettik. Bu mesele bir anlamda siyasetin çözeceği alandır. Konuşulur, hak ihlallerinin sınırlandırılması ya da yeni perspektife kavuşturulması tartışma meselesidir. Anayasa bunu yasalara izafe ediyor. Burada Meclisin teamüllerine uygun şekilde süreç işletilmiştir. Geçmiş dönemlerde de bu şekilde doğrudan mahkemenin, Yargıtayın kararıyla düşürüldüğü vakalar var. Ama isterse her oturuma başkanlık edebilir. ÖNYARGISIZ MASAYA OTURULMALIÖnce herkesin önyargısız şekilde masaya gelmesi lazımdır. Biz bireysel yargılama meselesine yeni çerçeve getirelim demek, kategorik olarak şu tarafta olmak değildir. İki yargı kurumu açısından içtihat, görüş farklılıkları ortaya çıktı. Bunların hepsi konuşuldu. Birisi yeni bir iç tüzüğe ihtiyacımız var. Bu çok zor tabi. 12 Eylül Anayasası erkler arasındaki tanımları zaman zaman muğlak hale getirerek, bazı potansiyel tartışma alanları bünyesinde barındıran anayasa. Birtakım partizan yaklaşımları bir tarafa bırakarak. Zaten teamülde Meclisin normal işleyişinde başkanlık etmesi sözkonusu değildir. Can Atalayın bu kararıyla ilgili süreçte öncelikle, birinci aşamada biz Meclis Başkanlığı olarak beklettik. 31 Mart akşamına kadar bu anlamda çok sistematik değişiklikleri gündeme getirmek mümkün olmaz. Burada iyi niyetli gayret ortaya konursa ortak bir nokta ortaya konabilir. Yargıçlar oturup yasa yapamayacaklarına göre. Belki komisyon üzerinden bu çalışmaları sürdürmek doğru yöntemdir. Yüzlerce toplantı yapılmış. Hukuki bir ihtilafın TBMMnin taraf olmaması için tavır izlendi. İstinaflarla ilgili beklentilerin karşılanmamış olması var. Hiçbir partinin anayasası olmaz, milletin anayasası olur. TÜRKİYEDE ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİNE HAYATİ İHTİYAÇ VARDIRAnayasa Mahkemesi nasıl kara verecek? Süreç nasıl işleyecek? Yapılan başvuruları hangi zaman aralığında gündeme alacak? Bunları göreceğiz. 360ı bulmak bile bugünkü parlamentoda bir uzlaşıyı gerektiriyor. Hukuki bir ihtilafın TBMM'nin taraf olmaması için tavır izlendi. Burada kesinleşmiş mahkeme kararının sadece Mecliste okutulması, daha doğrusu Meclisin bilgilendirilmesi zaruri bir adımdır. Bazıların söylediği gibi yeni bir anayasa yapamaz görüşü kabul edilemez. Ben mahkemede hakkımı alamadım diyor ve başvuruyor AYMye. Bunu çözebilmek için yüzlerce AYMnin yargıç alması lazım. Bu anlamda uzlaşı zemini aramaya başlayınca, partilerin kabul edilemeyecek tekliflerini onlar da görecektir. Hakikaten az görülür bir mesele ortaya çıktı. Aylar öncesinde hazırlanarak, tarih aralıkları belirlenerek titiz çalışma sonrası bu seyahatler belirleniyor. YENİ ANAYASAYI MECLİS YAPARBunların üzerinde tartışmak, konuşmak.
Bu işin doğru zemini TBMMdir. Gönlümüz arzu eder ki 600le çıksın. Ben hep şunu söyledim; genellikle tekil olayların üzerinde yoğunlaşarak, o günkü aktüel tarafları üzerinden siyasi tartışma haline getirmeyi maalesef başarıyoruz. Burada görüş farklılıkları var. Ben mahkemede hakkımı alamadım diyor ve başvuruyor AYMye. Hem sürecin tamamlanması hem de ola ki, yeni bir hak ihlali kararı verilirse yerel mahkemenin uyma ihtimali dolayısıyla bir süre beklettik. Ondan sonra yöntem bulunur. AYM temel meseleleri, insan hakları ihlalleri bir şekilde gidermek, karar vermekle ilgili adım olmak yerine diyelim ki iki arsa komşusunun ihtilafları da hak ihlallerinin ele alındığı sürece geldi. Sonunda Anayasanın amir hükmü gereğince kesinleşmiş yargı hükmünün Mecliste okunmasının zarureti var. Kararın Mecliste okutulmasıyla TBMMnin seyahati arasında bağlantı yoktur. Demokrasinin güzelliği burada. Bazıların söylediği gibi yeni bir anayasa yapamaz görüşü kabul edilemez. Burada Meclisin teamüllerine uygun şekilde süreç işletilmiştir. Hakikaten az görülür bir mesele ortaya çıktı. Olağanüstü bir yük var. Ciddi bir müktesabatımız var. Sonunda da bu kararın, bilgilendirme amacıyla okundu dedi. Bugün uygulamada karşımıza yargı yükü ortaya çıkıyorsa bunu değerlendirmek siyasetin meselesidir. Bugün belki 94 maddede uzlaşılabilecek. Teamül, yazılı olmayan kurallardır. 23 Nisan oturumlarına başkanlık eder, özel oturumlar olursa başkanlık eder. Konuşulur, hak ihlallerinin sınırlandırılması ya da yeni perspektife kavuşturulması tartışma meselesidir. TBMMnin açılışında, bütçe görüşmelerinde ilk ve son gün başkanlık eder. Anayasa meselesinin konuşulacağı yer Türkiyenin tamamıdır. TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Anayasaya aykırı kararın Mecliste okutulmasını savundu. Milletvekilliği düşürülmesi başka bir süreç, milletvekilinin düşmesi başka süreç. Bunlardan birisi de Meclis Başkanının hangi oturumlara başkanlık edeceğiz. Habertürkte canlı yayına katılan Kurtulmuş, Can Atalayın vekilliğin düşürülmesi teamüllere tamamen uygun. Bana anayasanın çizdiği tarafsızlıkla söyleyebilirim. Burada iyi niyetli gayret ortaya konursa ortak bir nokta ortaya konabilir. Oturumda olduğu bir gün tek tek milletvekili arkadaşlarımızı çağırsak. 360ı bulmak bile bugünkü parlamentoda bir uzlaşıyı gerektiriyor. Sonunda da bu kararın, bilgilendirme amacıyla okundu dedi. Aldığım ilk izlenimler TBMM çatısı altında siyasi partilerin bu konuyu seçimden sonra sıcak bakacağı yönünde görüşe sahibim. Zaten nöbetçi Meclis Başkanvekili arkadaşımız kimse onu okutacaktır. Niye hak ihlali için insanlar oraya müracaat ediyor. TBMM bu anlamda hele hele Türkiye bölücü örgütlerle mücadele ederken, çevresi terör ağlarıyla kuşatılan bir ülke olarak, 15 Temmuzda doğrudan hedef haline gelmiş devlet olarak tabii ki kendisini korur. Bunu bütünleşik yargı sistemi ile ele alınması lazımdır. Hukuk camiamız, sivil toplumuz, herkese uygun mekanizmalar kurularak görüşlerini almaktır. İstinaflarla ilgili beklentilerin karşılanmamış olması var. Her partinin siyasi atmosferinden uzak insanlar için hangi konuların önem arz ettiği, anayasal reforma ihtiyaçlar tartışıyor. SÜREÇ TEAMÜLLERE TAMAMEN UYGUN YÜRÜTÜLDÜKurtulmuşun açıklamalarından öne çıkan başlıklar şöyle:Teamüllere tamamıyla uygun bir uygulama yapılmıştır. Örneğin Anayasanın 14. maddesindeki devlete karşı davranışlar konusunun sarih ve açık bir hale getirilmesidir. Yarın seyahate çıkıyorum diyerek kendiliğinden oluşturulan süreç var. Birisi yeni bir iç tüzüğe ihtiyacımız var. Bunu çözecek olan yer siyasettir. Hiçbir partinin anayasası olmaz, milletin anayasası olur. YARGI YÜKÜ ORTAYA ÇIKIYORSA BUNU DEĞERLENDİRMEK SİYASETİN MESELESİDİRAnayasa Mahkemesinin bireysel başvuru meselesi son yıllarda kabul edilmiş bir şeydir. Herkesin anayasa teklifi olabilir; ama kimsenin anayasa dayatması sözkonusu olamaz. ANAYASA MESELESİNİN KONUŞULACAĞI YER TÜRKİYENİN TAMAMIDIRDevlete karşı yapılan suçların davranışların ne olduğu, silah atmak, örgüt kurmak, örgüte yardım ve yataklık etmek, bunların tasrih edilmesi gerekir. Türkiye uluslararası alanda çok ciddi şekilde demokratik açılım açısından eli rahatlamıştır. 12 Eylül Anayasası erkler arasındaki tanımları zaman zaman muğlak hale getirerek, bazı potansiyel tartışma alanları bünyesinde barındıran anayasa. Zaten demokrasi böyle bir şey. Hukuki bir ihtilafın TBMM'nin taraf olmaması için tavır izlendi. Ne zaman TBMMnin Bahreyn ziyareti aylar öncesi bellidir. Şu anda Meclis kapalı. Burada Yargıtay da kendi yetkilerini kullanırken ilgili anayasada yetkilerini kullanarak süreci oluşturuyor. Türkiyede anayasa değişikliğine hayati ihtiyaç vardır. Anayasa bunu yasalara izafe ediyor. Yüzlerce toplantı yapılmış. Bu çok zor tabi. Her açıdan normal, teamüllere, usule uygun bir çalışma yürütülmüştür. Hukuki bir ihtilafın TBMMnin taraf olmaması için tavır izlendi. Yargıçlar oturup yasa yapamayacaklarına göre. Yıllar içinde oluşmuş. ",. Hakikaten uzun saatler süren, kavgaya gürültüye zemin hazırlayan bir zemin içerisinde. Gerçekten son derece haksız, mesnetsiz bir suçlamadır. Uzlaşamayız derseniz uzlaşma kapısını açamayız. Meclis Başkanı olarak şuna dikkat ettim, iki yargı kurumunda ihtilafta TBMMnin taraf olmaması için böyle bir yol izlendi. Bu mesele bir anlamda siyasetin çözeceği alandır. Bu anlamda uzlaşı zemini aramaya başlayınca, partilerin kabul edilemeyecek tekliflerini onlar da görecektir. Birtakım partizan yaklaşımları bir tarafa bırakarak. Sonuçta bir aritmetik var. 360-400 aritmetiği var. KARARIN MECLİSTE OKUTULMASIYLA TBMMNİN SEYAHATİ ARASINDA BAĞLANTI YOKTURTBMM Başkanlığı olarak yaptığımız bir sürü yurt dışı seyahat var. Biz bireysel yargılama meselesine yeni çerçeve getirelim demek, kategorik olarak şu tarafta olmak değildir. 400ü bulursa doğrudan doğruya değişikliği yapar, 360la referanduma gider. Can Atalayın kimliğini bir tarafa bırakarak konuşmak gerekirse. 64 madde üzerinde partilerin uzlaştığı anayasa teklifi var. Bu olay olmasaydı bile gündeme getirmek herhalde TBMMnin anayasayı yeniden yapacak güce sahip olmak temel vazifelerinden. ",TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Anayasa'ya aykırı kararın Meclis'te okutulmasını savundu. Bunu çözebilmek için yüzlerce AYMnin yargıç alması lazım. İki yargı kurumu açısından içtihat, görüş farklılıkları ortaya çıktı. Bir fezlekenin gelmesiyle milletvekilliğinin düşürülmesi. Siyaset de bütünleşik bakış açısıyla bunlar üzerinde çalışmalıdır. Samimi olarak yaklaşılırsa bu konudaki tartışma alanlarının ortadan kaldırılacağını düşünüyorum. 31 Mart akşamına kadar bu anlamda çok sistematik değişiklikleri gündeme getirmek mümkün olmaz. Hiçbir parti tek başına 360 almadığına göre bu bile bir uzlaşıyı gerektiriyor. Rakamı yanlış biliyor olabilirim, 165 bin bireysel başvuru dosyası var. Türkiyede kronikleşmiş olan birtakım meselelerde adım atmamızın zaruri olduğuna inanıyorum. Can Atalayın bu kararıyla ilgili süreçte öncelikle, birinci aşamada biz Meclis Başkanlığı olarak beklettik. TÜRKİYEDE ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİNE HAYATİ İHTİYAÇ VARDIRAnayasa Mahkemesi nasıl kara verecek? Süreç nasıl işleyecek? Yapılan başvuruları hangi zaman aralığında gündeme alacak? Bunları göreceğiz. Belki komisyon üzerinden bu çalışmaları sürdürmek doğru yöntemdir. Aylar öncesinde hazırlanarak, tarih aralıkları belirlenerek titiz çalışma sonrası bu seyahatler belirleniyor. Kurtulmuş, Can Atalay'ın vekilliğin düşürülmesi teamüllere tamamen uygun. ÖNYARGISIZ MASAYA OTURULMALIÖnce herkesin önyargısız şekilde masaya gelmesi lazımdır. YENİ ANAYASAYI MECLİS YAPARBunların üzerinde tartışmak, konuşmak. Hiç kimsenin yüzde 100 söylediği kural olarak ortaya çıkmaz ki. Özellikle seçilmişlerin hakkını hukukunu koruyan yeni bir anlayış içerisinde ele alınması gerekir. Burada kesinleşmiş mahkeme kararının sadece Mecliste okutulması, daha doğrusu Meclisin bilgilendirilmesi zaruri bir adımdır. İyi niyetle bir araya gelerek, önyargılar olmaksızın, anayasa tartışmanın doğru yöntemlerle tartışılmasıdır. Geçmiş dönemlerde de bu şekilde doğrudan mahkemenin, Yargıtayın kararıyla düşürüldüğü vakalar var. Bunların hepsi konuşuldu. Çok büyük kısmının evet yeni bir anayasaya ihtiyacımız var dediğini biliyoruz. Ama isterse her oturuma başkanlık edebilir. Ortaya konulan hiçbir kural sonuna kadar devam etmeyebilir. Zaten teamülde Meclisin normal işleyişinde başkanlık etmesi sözkonusu değildir.